Crosada - per Jòdi

CROSADA,

Michel Gayraud

(1997)

Un pauc d’istòria :

La Crosada dels Albigeses (1209-1229) foguèt una crosada proclamada per la Glèisa catolica contra l’eresia, principalament lo catarisme.

1208 : Assassinat del legat del papa Pèire de Castelnau.

Lo papa Innocent III sòna a la guèrra.

1209 : Fan rota sus Besièrs, que refusa de se plegar. Meton lo fuòc a la vila, los abitants son massacrats (7000 mòrts).

Van cap a Carcassona que capitula.

Simon de Montfòrt reconegut per lo Papa, es nomat vescomte de Besièrs e Carcassona.

Li es donat tot çò qu’èra dels Trencavel, e ara es el que comanda los crosats.

Tot plega davant Montfòrt (Presa de Menerva, Termes…).

1213 : Batalha de Muret. Victòria de Simon de Montfòrt sus Raimon VI de Tolosa, aliat al bon rei d’Aragon Pèire II que morís sens aver combatut.

Lo comte de Tolosa, triste e dolent, abandona sa tèrra e pren son filh amb el.

1215 : Los Tolosans espaventats de la mòrt del rei fan pacha amb Simon.

1216 : Lo comte jove tòrna amb son paire, van cap a Marselha et assètjan Beucaire.

Tolosa se revòlta.

1217 : Raimon VII capita de dintrar dins Tolosa

1218 : Monfòrt es mòrt !

1229 : San Loís signa lo tractat de París, çò que metèt fin a la guèrra.

Lo film :

Es bastit sus La Canso (de la Crosada dels Albigeses), per Guilhèm de Tudèla e un anonim. (adaptacion occitana per Yves Rouquette).

Guilhèm de Tudèla comença d’escriure en 1210 e l’anonim contunha en 1228.

Los dos autors an un punt de vista completament diferent :

▪Guilhèm de Tudèla se balha per un clèrgue meridional del partit dels crosats e mai dins l’environa de Simon de Montfòrt. Justifica la crosada e parla de l’eresia sonque per l’acusar de totes los mals qu’an espandits sul país.

▪L’anonim : Aspre e violent contra l’envasidor, coma o mòstra los verses que descrivon la mòrt de Montfòrt :

« I avià una peirièra faita per un fustèr de Sant-Sernin, tirada per filhas e mulhièrs, que dreit venguèt sa pèira aicí ont se deviá anar, tant fòrt truquèt Monfòrt sus son casque d’acièr, que los uèlhs, la cervèla, los caissals, lo front a mai las maissas li metèt en quartier e mòrt tombèt pel sòl, a sang del cap al pes »

Los actors :

La recitaira : Isabelle François

Lo drollet : Julien Cécillon

Autres : Alex Augé, Claude Barthélémy, Jean-Louis Blénet, Georges Bezombes, Pierre Brun, Jean Varela, Gérard Zuchetto, Bruno Cécillon.

E mai los escolans de las Calandretas de Besièrs e Montpelhièr, los escolans del licèu Clemenceau, e los joves de Sigean.

E se causigèri de vos parlar de CROSADA, es perque siái dins lo film !

Disi solament una pichòta frasa mas ne siái fòrça fièra !!

(ma frasa : « Es fòl ! Una armada granda s’amena » )

"Je vous trouve très beau" - per l'Enric

Je vous trouve très beau

Un film d’Isabelle Mergault

Amb dins los ròtles principals : Miquèu Blanc e Medeea Marinescu

Resumit :

Lo tèma principal del film pòrta sus aqueles òmes que vivon dins lo mitan rural, qu’an una bòrda e que se tròban sens femna.

En realitat dins lo film Miquèu Blanc n’a una de femna, tant pagesa coma el. Mas se va morir lèu, a la debuta de l’accion.

Es alara que se tròba tot sol e qu’a pas mai d’ajuda per la bòrda. Es pas lo tristum que l’empacha de marchar, non, mas li pausa un problèma per faire anar la bòria que considèra la femna pas que coma una bèstia de sòm.

La notària que s’ocupa de sos afars li indica una agència matrimoniala. E, es coma aquò qu’un bèl matin se tròba dins un avion cap a Bucarest en Romania.

Davant el e la femna de l’agencia marimoniala van desfilar de filhas joves e polidas tant las unas coma las autras, mas qu’an pas qu’una enveja : fugir lo país per trapar fortuna en Europa de l’oèst. Totas somian de Paris ponctuant lor discors d’un « je vous trouve très beau »

Es evident qu’es pas çò que cerca nostre òme. Fin finala n’i a una, mai finauda que las autras que li va dire qu’aima lo campèstre, las bèstias, s’en ocupar, lo trabalh de la tèrra, tot aquò.

Aquela es la maire d’una filhota mas ne'n ditz res a nostre òme e s’en va amb el daissant sa filha darrèr.

Totes dos arriban a la bòrda ont pauc a pauc se va emplegar la filha a umanisar lo Miquèu , li fa durbir los uelhs sus la vida, los plasers, prendre de temps per viure …

Mas sa pichòta li manca e un jorn s’en torna a Romania lo còr ponhat.

Miquèu qu’aviá comprès que i aviá quicom li faguèt creire qu’aviá ganhat al PMU. I jogava força ela per çò qu’aviá l’esper de ganhar. Se voliá tornar partir dins son país per i durbir una escòla de dança e elevar correctament sa filha. En fach li balha sas esparnhas 15000 €.

Una fortuna per ela.

Es alara que al despièch de tot es pas urosa amb son escòla e sa pichòta. Es ben que çò que deviá arribar arribèt. Es tombada amorosa de son pagés.

E un jorn que davala de son tractor en plen miègjorn, a l’ora que de costuma la filha li portava lo dinnar al camp, vei arribar amb lo panhièr jos lo braç una pichoneta. D’un còp a comprés, la pren per la man e al cap del camp la filha es aqui qu’espèra, que los espèra.

E aquò s’acaba per una pichòta lagremeta.

Critica:

Lo film es polit, i a de tot, de rire, de sentiments. Mas mai que mai tomba un pauc tròp aisidament dins los lòcs comuns sus los paisans, lo monde rural e lo biais d’aquel monde de se comportar amb las femnas, las idèas novèlas, lo mond exterior.

Ne fan un cusson sens cor, mai preocupat de sas bestias que de sa femna. De còp que i a lo trach es un pauc trop espés en despièch d’un umor força present.

Pr’aquò Miquèu Blanc que coneissiá res del monde rural, amb son engenh natural campa plan lo personatge.

Per çò qu’es de Medeea Marinescu jòga amb naturalitat e una aparenta facilitat, e puèi o cal dire es polida, fòrça polida, d’una bèutat naturala sens fard.